Mega Mezarlıklar Ülkesi
Bugün Kocaeli’nin Gebze ilçesinde yapımı süren Kuzey Marmara Otoyolu’na bağlı 7 nolu viyadükte beton bloğun çökmesi sonucu feci bir kaza meydana geldi. Yaşanan kazada 4 işçi 30 metrelik yükseklikten düşerken enkaz altında kaldı. İşçilerden üçü yaşamını yitirdi, bir işçi ise yaralı olarak kurtarıldı.
İktidarın cinayet gibi kaza sonrası ilk icraatı her zaman olduğu gibi kazaya ilişkin yayın yasağı getirmek oldu. Nedeni belli? Yap-İşlet-Devret modeliyle yapılan 4 milyar 487 milyon TL’lik Kuzey Marmara Otoyolu Projesi’nin yüklenicileri AKP’nin kadrolu taşeronları haline gelen Cengiz-Limak-Kolin Konsorsiyumu.
Dünya Bankası’nın istatistiklerine göre 2002-2017 yılları arasında tüm dünyada kamu ihalelerinden en büyük kazancı elde eden şirketler sıralamasında Cengiz, Kolin, Limak, Kalyon gibi iktidara yakın inşaat şirketleri başı çekiyor. Listenin zirvesinde yer alan Suez beş farklı kıtada toplam 60 milyar dolarlık gelir elde ederken, sadece Limak’ın bu sürede Türkiye’deki faaliyetlerinden kazancı 50 milyar dolar! 2017 yılında toplam mali büyüklüğü 97 milyar 800 milyon liraya ulaşan inşaat işlerinin dörtte biri hükümete yakın bu şirketler arasında paylaşıldı. Bu şirketler havaalanı inşaatlarından nükleer santrale kadar AKP’nin mega projelerinin neredeyse tamamını alıyor. Hal böyleyken yayın yasağının gelmesi kadar normal bir durum yok.
Hükümet müteahhitleri sırtını iktidara dayamanın rahatlığıyla işçi sağlığı ve güvenliğine dair önlemleri hem masraflardan kaçınmak hem de işi hızlandırmak için ikinci plana atıyorlar. Dört yıl önce aynı projeye ait bir başka viyadük inşaatında 3 işçi yaşamını yitirmişti. Bu kazada işverene verilen ceza ise sadece 14 bin TL!
Aynı şekilde 3. Havalimanı işçilerinin yaşadıkları malumumuz. Her gün iş kazalarıyla yüz yüzeler, geçtiğimiz aylarda yaşadıkları sıkıntılar ayyuka çıkmıştı. Bunlara isyan ettiklerinde ise karşılarında iktidarın sopasını buldular. 27 işçi hala tutuklu.
İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Cemal Gökçe, inşaat sektörünün içler acısı halini şöyle özetliyor: “Ülkemizde inşaatlarda ortaya çıkan kazalar, çökmeler, göçmeler oldukça arttı. Örneğin 2018 yılının ilk 10 ayında bin 640 kişi yaşamını kaybetti. Bunun 3’te 1’i inşaat sektöründe çalışan insanlardan oluştu. Dünyada göçmelerde, çökmelerde, işçi ölümlerinde birinci sırayı kimseye bırakmıyoruz. Bu tür kazalar ve daha doğrusu cinayetler neredeyse hayatın doğal parçası gibi görülür oldu”.
CNN Türk yayınında konuşan İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Nusret Suna ise “Kalıp bağlantısında imalat hatası olabilir. İş güvenliği ihmal ediliyor. İşi hızlı yapabilmek için iş güvenliği ihmal ediliyor. Bu işi alan taşeron firmalar, bir çok alt taşerona veriyor bu işleri. Acaba bu alt taşeronlar yeterli verimliliğe sahip mi bunu sorgulamak lazım” dedi.
AKP’nin mega projeleri sadece ülke ekonomisini yandaş şirketlerin talanına açmıyor, projelerde çalışan binlerce işçinin de yaşamını tehlikeye atıyor. İş cinayetlerine dur demek için bu düzeni yaratanlara karşı mücadele etmekten başka çare bulunmuyor.