27. Yılında Çernobil ve Etkileri

Çernobil nükleer santralinde yaşanan nükleer facia aradan 27 yıl geçmesine rağmen etkileri hala sürüyor

Çernobil faciası olarak tarihin kara sayfasına geçen nükleer kaza, bundan 27 yıl önce Ukrayna da Kiev kenti yakınlarında bulunan Çernobil nükleer santralinde reaktörün çalışması aniden durdurulduğunda, buhar türbinlerinin ne kadar süreyle çalışmayı sürdüreceğini ve böylece ne kadar süre acil güvenlik sistemine güç sağlayabileceğinin deneyi yapılmaktaydı. Deney başarısız geçti ve reaktörde çıkan yangın sonucu Hiroşima’ya atılan atom bombasının 400 katı kadar radyasyon yayıldı. Facianın etkilerini en çok gören ülkelerden biride Türkiye olmuş, dönemin iktidar partisi anavatan partisi milletvekili ve sanayi bakanı Cahit Aral, facianın ardından yaptığı açıklamada, “Bu Karadeniz’de değil bir, 17 tane Çernobil’i eritseniz, ancak radyasyon burada etkili olabilir denilebilir. İnsan vücudu radyasyonsuz yaşayamaz. Bunun azı faydalı, çoğu zararlıdır. Bir de çaydaki radyasyonun suya geçmemesi Allah’ın bir vergisi. Çok düşük oranda geçiyor” demişti. Sanayi bakanının yaptığı telkin edici açıklamalardan sonra özellikle Karadeniz bölgesinde birçok kişi kansere yakalanmış ve hayatını kaybetmişti. Aradan geçen 27 yılda Türkiye’de nükleer karşısındaki algıda hiçbir değişiklik olmadığı, sermayenin refahı insan hayatından daha önemli olduğu yapılan nükleer santral anlaşmaları, durumu açık bir biçimde anlatıyor. Dünya ülkeleri Japonya’daki Fukuşima Nükleer santralinde deprem sonrası yaşanan sızıntıdan sonra, Nükleer santrallerden vazgeçerken, Başbakan Erdoğan hiçbir gücün partisinin nükleer santrali yapımından vazgeçiremeyeceğini söylemişti. AKP iktidarı nükleer santrallerden vazgeçmeyeceğini söylerken diğer yandan nükleer karşıtı eylemlerde devam ediyor.

 Mersin’de yapılan kitlesel “nükleere karşı insan zinciri” eyleminin ardından bugün de Karadeniz İsyandadır Platformu “27 yıldır sevdiklerimizi toprağa vermeye devam ediyoruz, lanet olsun!” diyerek Taksim’de “Çernobil’e Lanet, Nükleere Hayır Yürüyüşü” düzenledi. Nükleer enerji çalışmaları sürerken Çernobil’in hala süren ve pek de söz edilmeyen etkilerini görmek nükleer enerjinin tehlikelerini göz önüne getirecektir.

Çernobilin pek bilinmeyen 5 etkisi:

1- Uluslararası Nükleer Olay Ölçeğinde 7. seviyede yer alan tek örnek
Neredeyse herkes Çernobil’in afet gibi bir felaket olduğunu biliyor ama bilmediğiniz şey ölçeğe göre Çernobil insanlar tarafından yapılan en büyük felaket olduğu. Olaylar ölçekte 7 seviyeye ayrılıyor: seviye 0, hiçbir tehlike durumu olmayan olaylar, seviye 1 küçük sızıntı gibi olaylar, seviye 2 alan dışında etkisi olmayan olaylar, seviye 3 halkın minimum derecede maruz kaldığı olaylar, seviye 4 alan dışı küçük etki eden kazalar, seviye 5 radyolojik bariyerlere etki eden ciddi kazalar, seviye 6 alan dışına kayda değer bir yayılma kazaları, ve seviye 7 sağlık ve çevreye etki eden çok büyük kazalar olarak ayrılır. Şu ana kadar sadece Çernobil 7. Seviyededir .                                                                                         .

2- Çernobil’in kirliliğinin %70’i Beyaz Rusya’yı etkiledi
Nükleer felaketlerde komşu ülkeler genellikle en çok etkilenen yerler olur. ve Beyaz Rusya bu olaydan en çok etkilenen yerlerden. Çernobil Nükleer Elektrik Santral’inden sadece 16 km uzaklıkta olan Beyaz Rusya radyoaktif patlamanın %70’ini hissetti. Sonuç olarak Belarus’un tarım alanlarının beşinden biri kirlenmiş bulundu. Binlerce insan atalarının topraklarını terk etmek zorunda kaldı, binlerce insan da lösemi ve tiroit kanserinden kalp hastalıklarına kadar birçok ölümcül hastalıklara yakalandılar. Çernobil felaketi yüzünden Beyaz Rusya bugüne kadar 235 milyar doların üzerinde gelir kaybetti.

3- İrlanda’ya kadar nükleer yağmur yağdı
Reaktör no.4’teki patlama yüzünden ortaya çıkan radyoaktif bulut bütün Avrupa üzerinde fark edilmiş hatta İrlanda’da “nükleer yağmur” şeklinde yere inmişti. 20 seneden uzun bir süre geçmesine rağmen İngiliz adalarında Çernobil’in sonuçları hala hissedilmektedir. İngiliz Sağlık Bakanlığının yaptığı yeni bir araştırmaya göre 369 çiftlik ve 190,000 koyun çok az da olsa Çernobil’in izlerini hala taşımaktadır.

4- Çernobil felaketinden etkilenen 7 milyon insan için hala para ödeniyor
UN Çernobil Forum’u tarafından düzenlenen bir araştırmaya göre Beyaz Rusya, Ukrayna ve Rus Federasyon’u Çernobil felaketinden etkilenen yaklaşık 7 milyon insana yüklü miktarda para ödemeye devam ediyor. Araştırmaya göre Ukrayna’nın yıllık hükümet harcamalarının %5’iyle %7’i arasındaki bir miktar Çernobil kurbanlarına gidiyor ve Beyaz Rusya’nın oranı ise %6.1.

5- Çernobil binasından kalanların %97’si hala orada
Acil durum ekibi patlamaya çok çabuk tepki göstermeliydi ve bütün yapıyı “The Sarcophagus” adıyla bilinen devasa bir mezara gömerek bunu başardılar. Yetkililer aceleyle yapılmış bu yapıyı değiştirmeyi senelerdir planlıyorlar ama 25 sene sonra hala kullanılıyor ve artık dökülmeye başladı.

Polonyalı bir gazeteye göre yer çatlaklarla ve yarıklarla kaplı ve bunların içinden fareler geçebilir. Ayrıca içerisi sivrisineklerle kaplı ve bir gazeteciye göre “kesinlikle normalden daha büyükler”. Aynı zamanda bağımsız bir rapora göre Richter ölçeğine göre 6 yada daha kuvvetli bir depremde bütün bina çökebilir ve bütün Avrupa’ya radyoaktif bir bulutu tekrar gönderebilir.

Ukraynalı yetkililer 100 yıl dayanabilecek yeni bir yapı hakkında konuştular ama 2 milyar dolarlık bir bütçe bunu engelliyor.

sürmüş, “Bu Karadeniz’de değil bir, 17 tane Çernobil’i eritseniz, ancak radyasyon burada etkili olabilir denilebilir. İnsan vücudu radyasyonsuz yaşayamaz. Bunun azı faydalı, çoğu zararlıdır. Bir de çaydaki radyasyonun suya geçmemesi Allah’ın bir vergisi. Çok düşük oranda geçiyor” demişti. Sanayi bakanının yaptığı telkin edici açıklamalardan sonra özellikle karedeniz bölgesinde birçok kişi kansere yakalanmış ve hayatını kaybetmişti. Aradan geçen 27 yılda Türkiye de nükleer karşısındaki algıda hiçbir değişiklik olmadığı, sermayenin refahı insan hayatından daha önemli olduğu yapılan nükleer santral anlaşmaları durumu açık bir biçimde anlatıyor. Dünya ülkeleri Joponya daki Fukişima Nükleer santralinde deprem sonrası yaşanan sızıntıdan sonra, Nükleer santrallerden vazgeçerken Başbakan Erdoğan hiçbir gücün partisinin nükleer santrali yapımından vazgeçiremeyeceğini söylemişti. İktidar nükleer santrallerden vazgeçmeyeceğini söylerken diğer yandan nükleer karşıtı eylemlerde devam ediyor.