Ukrayna’da Kanlı Yaz Taarruzu ve Sonuçları – V. U. Arslan

Savaşların ne şekilde neticelendiği derin ve uzun erimli sonuçlar yaratır. Afganistan ya da Suriye’deki savaşların sonuçlarının nasıl büyük bölgesel etkileri olduysa Ukrayna’da süren ve NATO’nun da Rusya’ya karşı içinde olduğu bu savaşın sonuçları da küresel düzeyde olacaktır.

NATO, Ukrayna eliyle, Rusya’ya karşı yıkıcı bir askeri zafer kazanmak için karşı taarruzunu sürdürüyor. Eğer Kırım ile Donbas arasındaki kara bağlantısı Ukrayna güçleri tarafından koparılırsa Rusya kesin bir yenilgiye uğramış olacak. Böyle bir NATO zaferi ve Rus hezimeti sonrası Wagner İsyanı’nın da ortaya koyduğu gibi oldukça kırılgan olan Putin rejimi ayakta kalmakta zorlanacaktır. ABD ise Putin’e boyun eğdirirse küresel hegemonyasını askeri, politik ve ekonomik olarak olağanüstü düzeyde güçlendirecektir. Geçtiğimiz haziran ayında Putin, bu tarz bir hezimete uğrama ihtimaline karşın Rusya’nın Belarus’ta bir dizi taktiksel nükleer silah konuşlandırdığını doğrulayarak bu adımın Moskova’yı “stratejik bir yenilgiye uğratmayı umanları” yeniden düşünmeye sevk etmek için atıldığını söylemişti. Bu durumda nükleer bir çılgınlığın hiç de imkânsız olmadığını görüyoruz.

Tarih askeri harekatların hiç de öngörülemeyen sonuçlarla dolu olduğunu gösteren örneklerle doludur. Geçen ay yaşanan Wagner İsyanı bu örneklerden sadece birisi. Belki de Çin ile ilgili sürprizler bizi bekliyordur. Ukrayna Savaşı’nı en yakından takip edenlerin başında Tayvan’a karşı planları olduğunu gizlemeyen Çin geliyor. Örneğin Ukrayna’nın NATO’dan aldığı Harpoon füzeleriyle Rus donanmasının amiral gemisini batırdığını bütün dünya gibi Çin de gördü ve Çin Tayvan’ın bu füzeleri NATO’dan satın almak için sırada olduğunu da tabi ki biliyor. Çin ya da başka bir güç, sonuçta beklenmedik gelişmeler her an kapıda hazır bekliyor olacaklar. 

Ukrayna Karşı Taarruzu Tıkandı mı?

Uzun ve kanlı bir boğazlaşma olarak Ukrayna Savaşı’nın sonucu bütün dünyayı etkileyecek. Bu savaşın kaderini belirleyecek olan Ukrayna karşı taarruzu ise sürüyor. Rusya ordusu 24 Şubat 2022’de yaptığı ilk baskından sonra tıkanmış, geçtiğimiz yaz elde ettiği son kazanımlardan sonra sürekli toprak kaybetmişti. Kiev etrafından çekilmenin ardından Harkov ve İzyum’daki hızlı ve ağır yenilgiler Putin cephesi için büyük bir hezimetti. Ardından Rusya’nın ele geçirdiği tek eyalet merkezi olan Kherson da savunulamayacağı için Ukrayna ordusuna terk edildi. Bu saatten sonra Rusya mutlak savunma pozisyonuna çekildi. Ukrayna ise kesin galibiyete yürüyeceği büyük bir saldırı için aylarca hazırlık yaptıktan sonra Haziran başında çok beklenen karşı taarruzuna başladı. Rusya da boş durmamış ve kapsamlı savunma tedbirleri için bolca vakte sahip olmuştu. Zaman taarruz etmenin savunma yapmaktan çok daha zor olduğunu gösterecekti.   

Ukrayna’nın karşı taarruzu, NATO cephesinin beklediğinden daha ağır ilerliyor. Artık Batı yanlısı askeri yorumcular dahi Ukrayna karşı taarruzunun Rus savunmasını aşması konusunda karamsar analizler yapıyor.  

Ukrayna ordusu şimdiye kadar anlamlı bir kazanım elde edemedi. ABD liderliğindeki NATO cephesi Ukrayna’ya daha sofistike silahlar vermeyi sürdürse de bütün bunlar savaşı daha kanlı hale getirmekten başka bir işe yaramadı. Son olarak ABD Ukrayna’ya uluslararası hukuka göre kullanımı yasak olan misket bombası verdi ve bunların başarıyla kullanıldığını duyurdu. (Bu arada Rusya’nın da misket bombasını Ukrayna’ya karşı kullandığını bilmekte fayda var.)

Ukrayna karşı saldırısını kış boyunca planlarken ve uluslararası müttefiklerinden daha fazla askeri donanım beklerken, Rus kuvvetleri Ukrayna’nın kuzeydoğusundaki Kharkiv-Luhansk sınırından güneybatıdaki Herson’a doğru uzanan 900 kilometrelik bir cephe hattı boyunca mevzilerini ağır bir şekilde güçlendiriyordu.

Ukrayna ordusu şu anda bazı alanlarda 30 kilometre derinliğinde olan ve Rus dronları, topçuları ve helikopterleri tarafından korunan mayın tarlaları, tanksavar engelleri ve geniş siper ve sığınak ağlarından oluşan ardışık Rus savunma hatlarına saldırmak zorunda. Bu, çok büyük insan ve teçhizat kaybı demek. Üstelik Rusya’nın jammerlar vasıtasıyla NATO’nun Ukrayna’ya verdiği son derece etkili HIMARS gibi güdümlü füzelerin isabet oranını düşürmeyi başardığı rapor ediliyor. Savaşlar uzadıkça taraflar kendilerini geliştirerek koşullara uyarlanmak ya da kesin bir yenilgiyi kabullenme seçenekleri arasındadır. Mevcut sınırlarda savunma savaşını kabullenen Rusya’nın savaştaki birçok hezimet sonrasında kendisini koşullara uyarladığı görülebiliyor. 

Ukrayna ordusu hava üstünlüğüne sahip olmadığı için ve koordineli mekanize saldırılar karşısında Rus ordusu çok hazırlıklı olduğundan savaş çoğu durumda küçük birliklerin karşı tarafa sızması ve siperlerde göğüs göğüse çarpışmasına dönüşüyor. Sonuçta emperyalist savaş, kan donduran 1.Dünya Savaşı manzaralarını sergileyerek tüm vahşetiyle sürüyor.

Sonbahar Yaklaşırken Ukrayna İçin Zaman Daralıyor  

Ukrayna için en büyük sorunlardan biri, Rusya’nın savunmasını aşmak için zamanın sınırlı olması ve ciddi kazanımlar elde etmek için sadece birkaç yaz ayı kalmasıdır. Ukrayna’da sonbaharın gelmesiyle çamurlu mevsimin başlaması taarruzu çok daha zorlu hale getirecek. Geçilemez yollar ve tarlalarda taarruz etmeye çalışmak, hazırlıklı Rus ordusu karşısında keklik gibi avlanmak anlamına gelecektir.

Ukrayna ordusu zamanın daralmasına rağmen bir avuç köyü geri almak dışında bir ilerleme göstermeyi henüz başaramadı. Zırhlı araçların kullanımı çok sınırlı; çünkü Rus ATGM’lerinin [tanksavar güdümlü füze sistemleri] ve topçularının yoğunluğu o kadar çok ki, birleşik zırhlı oluşumları kullanmak mümkün görünmüyor. Döşenmiş milyonlarca mayın böyle bir saldırıyı olağanüstü zor hale getiriyor. ABD’nin Ukrayna ordusuna verdiği kalın zırhlı, gece görüşlü ve yüksek teknolojili roket sistemlerine sahip Bradley personel taşıyıcıları ya da Almanların şöhretli Leopar tankları istenen sonuçları üretebilmiş değil. Bu durumda Ukrayna ordusu iyi hazırlanmış düşmanına karşı siper siper ilerlemek zorunda. Sahadaki bu durum savaşın çok kanlı ve uzun bir boğazlaşmaya dönüşmesi demek. Rus savunmasında beklenmedik bir çözülme olmazsa savaş sonbaharda bitmeyen bir yıpratma mücadelesine dönüşecek.

Diplomasi Senaryosu

Putin savaş uzadıkça ve Ukrayna ordusunun ilerleme kapasitesinde olmadığı görüldükçe NATO’nun Zelenskiy’i masaya dönmeye zorlayacağını düşünüyor. Savaşın faturası şiştikçe NATO ittifakında bölünme yaratmak Putin’in ilk hedeflerinden birisi. Bir yandan tahıl anlaşmasını iptal ederek savaşın faturasını dışarıya ithal ediyor bir yandan da nükleer caydırıcılık yoluyla NATO’yu masaya çekmek istiyor. Moral üstünlük Ukraynalılarda olsa da yenişememe durumunun Kiev cephesinde tükenmişlik yaratmasını umuyor. Cephede savunmada olmanın avantajlarına ve Rus ordusunun hazırlıklarına güveniyor.

Diğer taraftan NATO stratejistleri Rus ordusundaki moral çöküşe bel bağlayarak, zayiatların artmasıyla savunma hatlarının bir noktada kırılmasını umuyorlar. Bu yüzden de giderek daha güçlü silahları Ukrayna ordusunu veriyorlar.

Savaş uzayarak daha kanlı biçimlere bürünürken dünya işçi sınıfının savaşta destekleyeceği bir taraf bulunmuyor. Bugün savaşa karşı uluslararası bir eylem başlatmak acildir. Bu konuda devrimcilerin dünya çapında birleşik bir mücadele stratejisi ve buna uygun bir mücadele cephesi yaratması zorunludur.