Metal Sektöründe TİS’te Uzlaşma Yok, Grev Var! – Av. Engin Kara
Türkiye’nin en kapsamlı grup toplu iş sözleşmesi olan ve patron sendikası MESS’e bağlı metal fabrikalarında yürütülen toplu görüşmelerde anlaşma sağlanamadı. Hem Birleşik Metal-İş hem de Türk Metal sendikaları hazırlık eylemlerini sıkılaştırırken, Birleşik Metal-İş 4 fabrikada 14 Ocak günü greve başlayacaklarını açıkladı.
Yaklaşık 150 bin işçiyi kapsayan fabrikalar için yürütülen toplu iş sözleşmesi sürecinde şimdiye kadar anlaşma sağlanamadı. İki işçi sendikası da %30’a yakın zam talep ederken, patron örgütü MESS önce %12 teklif etmiş, en son 27 Aralık’ta ise teklifi %17’ye çıkarmıştı.
Her iki sendika da MESS’in sefalet dayatmasına kabul etmedi. TÜİK’in sahte enflasyon rakamlarının bile aşağısında olan bu teklif, gerçek enflasyon düzeyi veya asgari ücrete yapılan zam oranı dikkate alındığında metal işçileriyle alay etmekten başka birşey ifade etmiyor.
MESS’in sefalet dayatmasından vazgeçmemesi üzerine işçi sendikaları eylemlerini sıklaştırdı. Birleşik Metal-İş fabrikalarda uyarı eylemleri düzenlerken, Türk Metal işçi kentlerinin merkezlerinde mitingler gerçekleştirdi. Yapılan eylemlerde grev ve mücadele vurguları öne çıktı.
Birleşik Metal-İş sendikası dün yaptığı açıklamada 14 Ocak günü 4 fabrikada greve başlayacaklarını, diğer fabrikaların da grev programlarının belirleneceğini duyurdu. 14 Ocak’ta greve başlayacak fabrikalar şu şekilde: Çimsataş (Mersin), Totomak (İzmir), Kroman ve Sarkuysan (Kocaeli).
Türk Metal ise henüz grev programına ilişkin bir açıklamada bulunmadı.
Daha detaylı değerlendirmeler sitemizde ilerleyen zamanlarda yayınlanacak. Ancak şimdiden bazı noktaların altını çizmek ve hem toplu sözleşme kapsamındaki metal işçilerinin hem de bir bütün olarak işçi sınıfı hareketinin grev sürecine yönelik hazırlıklarına dair perspektifi geliştirmek gerekiyor.
1 – İşçi sendikalarının %30luk zam talebi 2021 yaz döneminde belirlenmişti. Aradan geçen yaklaşık yarım yıllık zamanda enflasyon uçuşa geçti, dövizdeki yükseliş ve diğer ekonomik dengesizlikler hayat pahalılaşmasını uzun vadede kalıcı hale getirdi. Bu yüzden sendikalar, MESS’in akıl dışı teklifine karşı öncelikle kendi taleplerini revize ederek on binlerce metal işçisi için gerçekçi bir ekonomik savunma hattı örmekle yükümlüdür.
2 – Birleşik Metal-İş grev kararlarını duyurmaya başladı. Türk Metal yönetimi henüz grev açıklaması yapmasa da miting ve açıklamalarında “eylemse eylem greve grev” vurgusunu kullandılar. Özellikle Türk Metal sendikasının, hayatın gerçekleri ve tabanın basıncı karşısında kuyruğu dik tutma görüntüsü vermeye çalıştıkları ortada. Ancak olası son dakika satışlarına karşı tetikte olmak gerekiyor.
3 – Daha önce de olduğu gibi grevin eşzamanlı başlatılması yerine fabrikaların aşamalandırılarak grev kararlarının duyurulduğu görülüyor. Bunun yerine, grev silahını etkili kullanmak ve vurucu bir etki yaratmak için grev hareketinin eşgüdümünün sağlanması gerekiyor.
4 – Hepsi de muhtemel olan patronların manipülasyonlarına, AKP’nin engellemelerine ve sendikaların son dakika ayak oyunlarına karşı tetikte ve hazırlıklı olmak gerekiyor. Bunun için fabrikalardaki bütün işçilerin greve hazırlık ve grev aşamasında aktif rol oynamasına açık bir biçimde fabrikalarda ve fabrikalar arasında grev komitelerinin organize edilmesi tarihsel görev olarak önümüzde duruyor.
5 – Metal işçilerinin kitlesel bir grevi işçi sınıfının tamamı için etkiler doğuracaktır. Bu yüzden işyeri ya da sektör fark etmeksizin bütün örgütlü işçi hareketinin metal işçilerinin grevine hazırlanması ve gereken sınıf dayanışmasını örgütlemesi icap ediyor.