DİSK’e Bağlı Dev Yapı-İş Genel Başkanı Özgür Karabulut İle Salgın Karşısında İnşaat Emekçilerinin Durumunu Konuştuk
DİSK’ e bağlı Devrimci Yapı İnşaat ve Yol İşçileri Sendikası (Dev-Yapı-İş) Genel Başkanı inşaat işçisi Özgür Karabulut ile COVİD-19 sürecindeki şantiyelerin durumunu, alınması gereken önlemleri ve taleplerini konuştuk.
Sosyalist Gündem : Şantiyelerden gelen görüntüler ve haberler çok endişe verici. Şantiyelerde neler yaşanıyor anlatabilir misiniz?
Özgür Karabulut: Şantiyelerde çalışma koşulları her zaman olduğu şekilde güvencesiz. İş kazalarının sürdüğü, düşük ücretlerin halihazırda devam ettiğini söylemek mümkün. Aynı zamanda corona virüs sebebiyle en çok önlem alınması gereken iş kollarından biri olmasına rağmen, işçiler işçi sağlığı ve güvenliği hiçe sayılarak önlemsiz şekilde çalıştırılmaya devam ediyor. Aynı yemekhanede sosyal mesafenin korunmasının mümkün olmadığı son derece sağlıksız ortamlarda yemek yeniyor. Şantiyelerde bir arada uyuyorlar. Hiç bir önlem alınmıyor. İnşaat işçisinin durumu her zaman olduğundan daha da kritik bir durumda diyebiliriz. Sokağa çıkma yasağının olduğu şu günlerde inşaat işçileri kaderine terk edilmiş şekilde patronların kar hırsına kurban edilmeye çalışılıyor.
Sosyalist Gündem : Geçtiğimiz günlerde 15 bin inşaat işçisinin bu süreçte işsiz kaldığını açıkladınız. İşsiz kalan işçilerin ödeme/sigorta gibi bir çok da sorunu ortaya çıkmıştır. Buradaki durum nedir?
Özgür Karabulut: Bu sayı sadece İstanbul’da 50 ve üzeri çalışanı olan 726 firma incelenerek bulundu . Elimizeki verileri incelediğimizde 15.191 inşaat işçisi işten atıldı. Gerçek sayı bunun çok çok üstünde 80-100 bin olduğunu tahmin ediliyor. İşçilerin tamamına yakını hiçbir yasal hakkı ödenmeden işten atıldı. Yine bu işçilerin tamamına yakını yaşadıkları şehirlerden uzakta yaşam alanı şantiyeler olan işçilerdi. Yaşam alanı şantiyeler olan bu işçiler, toplu halde yemek yedi, hiçbir hijyen koşulunun sağlanmadığı konteynerlarda uyudu. Hiçbir işçiye test yapılmadı ve test yapılmadan bazı işçiler yine toplu halde otobüslere bindirilerek yaşadıkları şehirlere gönderildi. Çoğu işçi işten atıldıktan sonra kendi inkanları ile memleketlerine dönmeye çalıştı ve bu yolda yine virüse karşı hiçbir önlem alınmayan araçlarla seyahat etti. Bazı şantiyelerde yüksek ateşli işçiler olmasına rağmen işçiler toplu halde çalıştırılmaya devam ettirildi sonra işten atıldı.
Bu veriler hiçbir anlam ifade etmeyen rakamlardan ibaret olmayıp, işçilerin tazminatları dahi verilmeden ve virüs taşıyıcısı olup olmadıkları dahi test edilmeden işten atıldıklarını gösteren verilerdir. Bu işçiler bugün gelirsiz bırakılarak hem açlıktan hem de virüstan ölme gerçeği ile baş başa bırakılmıştır. Dahası bu işçilerin yanlarına gittikleri aileleri de virüs ve açlıkla baş başa bırakılmıştır.
Sosyalist Gündem : İşçiler bir arada çalışmak zorunda bırakılıyor, bir arada yemek yiyorlar hem işçi sağlığı hem de halk sağlığı tehlikeye atılıyor. COVİD-19 nedeniyle bir çok önlem alınması gerekiyor. Şantiyelerde alınması gereken önlemler nedir?
Özgür Karabulut: Bir çoğu hiç bir hakkını alamadan çıkarılıyor. Hatta istifa gösterilen bile var. Toplu işten çıkartmalar var bunlarda yasada nasıl olacağı belli. O yüzden istifa gösterilen de var. Bize ulaşan isçilerin durumlarına müdahale ettik haklarını aldik. Çıkış kodundan kaynaklı işsizlik alamayanlar vardı müdahale edip düzelttik. Şikayet geldikçe de müdahale edip gasp edilen hakları alıyoruz. Binlerce isçi sigorta günleri eksik ödendiği için giriş çıkış yaptıkları için işsizlik parası bile alamıyor. İşsizlik parası alma koşullarının kolaylaştırılmasi için taleplerimiz var.
İnşaat işçileri hiçbir hijyen koşulunun sağlanmadığı yerlerde kalıyor yemek yiyor ve çalışıyor. Her türlü denetime kapalı kölelik koşulları dayatılıyor. Salgın günlerinde bile yayınlanan birçok genelge ve talimat uygulanmıyor.İlk günden uyardık koşulları hatırlatıp önlem alınsın dedik önerilerimizi sunduk. Acil yapılması gereken çalışması zorunlu olmayan şantiyelerin en az 15 gün süre ile kapatılıp yaygın test yapılarak işçilerin ücretli izne çıkarılmalı dedik. Uyarılarımız dikkate alınmadı toplumsal açıdan hiçbir aciliyeti zorunlu olamayan bu şantiyelerde ölümüne çalışma dayatıldı. On binlerce işçi işsizlikle başbaşa bırakılıp geride kalanlara ise sesinizi çıkarmayın dendi. Patronlara vergi/ SGK ödemeleri ertelenmesi kredi desteği, teşvikler gibi ekomik kalkan olunurken işçiye ya işsizlik açlık yada ölümüne çalışma dayatıldı.
Sosyalist Gündem : COVİD-19 nedeniyle hayatını kaybeden inşaat işçisi oldu mu? Buna dair bir bilginiz var mı?
Özgür Karabulut: 6 inşaat işçisinin corona virüsünden dolayı tedavi gördüğünü biliyoruz. İstanbul’da bizim bildiğimiz beş şantiyede pozitif vaka var. Toplamda on yedi işçinin covid testi pozitif çıktı. Bir inşaat işçisi de Samsun’da tedavi görmekte. Fakat bütün işçilere test yapılmadığı için kaç işçi covid hastası olduğu bilgisi elimizde yok maalesef.
Sosyalist Gündem :Eklemek istedikleriniz neler?
Özgür Karabulut: Hükümetin ısrarlı bir şekilde yaptığı ‘Evde Kal’ çağrısı oldukça samimiyetsizdir. Çünkü iş yerleri çalışmaya devam ederken işçilerin kaderi patronun insafına bırakılmışken, yetkililer hiçbir yaptırım uygulamazken evde kal demek sadece lafta kalıyor. Biz inşaat işçileri zaten sürekli ölüyoruz. İnşaatlardan düşüyoruz, yük altında kalıyoruz, meslek hastalığına yakalanıyoruz, ücretlerimizi alamıyoruz, hayatta kalmak için herkes gibi biz de çalışmak zorundayız. Bütün işçilere ücretli izin istiyoruz. Yoksa bu hastalıktan kısa vaadede kurtalamayacağız. İşe gidersek hastalıktan işe gitmezsek de açlıktan öleceğiz. Biz emekçiler her seferinde açlığa mahkum ediliyoruz. Ama buna asla sessiz kalmayacağız. Bütün işçi arkadaşlarımıza burdan da söylemiş olalım , şantiyelerde uğradığınız hak gasplarına, ihlallere, iş güvenliği açığına karşı bizimle iletişme geçin ve sendikalı olun. Bir arada ve güçlü olalım.
Ayrıca eklemek istediğim sendikamızın Genel Sekreteri Nihat Demir , sendikal faaliyetinden ötürü beş aydır Silivri Cezaevinde tutuklu bulunuyor . Bugün bu virüs her yanımızı sarmışken cezaevlerinin durumu da oldukça kritik. Sendikal faaliyeti nedeniyle haksız yere cezaevinde yatan genel sekreterimizin bir an önce özgürlüğüne kavuşmasını istiyoruz.
Bizler de Sosyalist Gündem olarak öncelikle sizlere teşekkür ediyoruz. Ayrıca İnşaatta çalışırken kalp krizi geçiren Avrupa Yakası Sorumlunuz Hasan için acil şifalar diliyoruz. Bir an önce sağlığına kavuşmasını dileriz.