2019 Bütçesi Saraya ve Diyanete Çalışacak! – Emre Can Konyalı

2019 yılı bütçe görüşmeleri geçtiğimiz ay başlamıştı ve açıklanan tarihlere göre son görüşmeler Kasım ayının sonlarına doğru bitecek. 2019 yılı bütçesinde eğitim, sağlık gibi sosyal alanlarda kesintiye gidilirken; bütçede aslan payı Cumhurbaşkanlığı harcamalarına ve Diyanet’e ayrıldı.

2018 yılı bütçesi 762 milyar dolarken, bunun 92 milyar TL’si yani yaklaşık % 12’si Milli Eğitim Bakanlığı’na ayrılmıştı. 2019 yılı bütçesinin ise % 11,84’ü eğitime ayrıldı. Milli Eğitim bütçesinde dini eğitime ayrılan pay ise büyük bir artış gösterdi. Din Öğretimi Genel Müdürlüğü için 2017 yılında 3 milyar 946 milyon TL’lik bütçe ayrılmış, fakat yılsonunda bütçe aşılarak 6 milyar 21 milyon TL’lik harcama yapılmıştı. 2018 yılında bütçe 6 milyar 634 milyon TL olarak belirlenirken, 2019 yılı bütçesi 8 milyar 679 milyon TL olarak belirlendi.

Başkanlık sistemine geçiş 2019 yılı bütçesinde de kendisini hissettiriyor. Bilindiği üzeri bütçeyi hazırlama sorumluluğu cumhurbaşkanlığına verilmişti. Erdoğan geçtiğimiz günlerde kendi maaşına % 26 oranında zam yaparak 59 bin TL’den 74 bin TL’ye çıkarılırken, saray rejiminin masrafları giderek artıyor. Kamunun birçok kademesinde tasarruf tedbirleri uygulama kararı alınırken, saray bundan muaf tutuluyor. Geçtiğimiz aylarda Erdoğan’ın Katar’dan 400 milyon dolara aldığı uçan sarayı, sarayda yapılan ejder meyveli resepsiyonu gündeme oturmuştu. Cumhurbaşkanlığının 2019 bütçesi ise 2018 yılı bütçesinin 3 katından fazla. Geçen yıl 845 milyon lira olan saray bütçesi 2 milyar 819 milyon TL’ye çıkarıldı. Ayrıca 950 milyon TL’si önümüzdeki yıl olmak üzere önümüzdeki 3 yıl içinde kullanılmak üzere 2 milyar 610 milyon TL’lik inşaat ve yatırım bütçesi ayrıldı.

İktidarın hazırlattığı bütçede Diyanet İşleri Başkanlığı’na ayrılan pay ise dudak uçuklatıyor. Diyanet’e geçtiğimiz yıl 7,7 milyar TL kaynak ayrılmış, ancak altı ayın sonunda bütçe revize edilerek 8,3 milyar TL’ye yükseltilmişti. Bu yıl hazırlanan ve bütçe stratejisini belirleyen Orta Vadeli Plan’da Diyanetin payı 8,4 milyar TL olarak belirlenmişti, ancak 2019 yılı bütçesinde yine iktidar şaşırtmadı ve Diyanet’in payı 10,4 milyar TL’ye yükseltildi. Diyanet’e 2020 yılında 11,9 milyar TL, 2021’de ise 13,1 milyar TL kaynak ayrılması öngörülüyor. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bütçesi Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçelerini geride bırakıyor. Ne de olsa ülkenin kültür sanattan, bilim ve teknolojiden çok dine ihtiyacı var.

Diğer taraftan iktidar kamu kaynaklarını har vurup harman savurma konusunda oldukça bonkör. Geçtiğimiz günlerde Meclis’te kırmızı halıların yerine turkuvaz halılar yaptırılmış ve bunun maliyeti CHP’li Atilla Sertel’in soru önergesi üzerine 1 milyon 350 bin TL olarak açıklanmıştı. Elbette “yeni Türkiye”nin meclisine “turkuvaz” renk yakışır! Meclis yönetimi de bütçeyi delik deşik etme konusunda “reis”lerini aratmıyor.

2019 yılı bütçesi AKP’nin karakterini yansıtıyor. Saray rejimi lükse, şaşaaya “itibardan tasarruf olmaz” diyerek milyarlar harcarken, eğitimden bilimden kısarak Diyanet’in bütçesini artırırken; emekçilere yine dirseğini gösteriyor. Kamu emekçilerine toplu sözleşmelerde zam vermemek için takla atanlar, asgari ücreti gıdım gıdım artıranlar, öğrencilere bedavacılığa alışmayıp kredi çekmelerini salık verenler kendilerine % 26 zam yapmaktan,  yazlık kışlık saraylar yaptırmaktan kaçınmıyor.