Azeri Gazeteci ve Aktivist Mammadli’ye İşkence ve Tutuklama
Azerbaycan’da işçi hakları ve insan hakları alanında mücadele eden ve sol yayınlar yapan Yoldaş Media‘da gazetecilik faaliyetleri yürüten Ahmet Mammadli’yi susturmak isteyen Aliyev rejimi Mammadli’yi “kasten yaralama” iddiası ile önce gözaltına aldı, ardındaın işkence uyguladı ve 7 Mayıs’ta tutukladı.
Mammadli uzun süredir açık ve yakın baskı altındaydı. Mammadli’nin qilesi, pek çok muhalife yapıldığı gibi tutuklu yargılama bahanesiyle uzun süre hapiste tutulma tehlikesine dikkat çekerek Mammadli’nin yakın mücadele yoldaşı Afiaddin Mammadov’a da yakın zamanda 8 yıl hapis cezası verildiğini hatırlatıyor. Azerbaycan’da Aliyev rejimi muhalifleri uyuşturucu, gasp, yaralama gibi adli suçlu gibi gösterme ve bu yolla hem karalama hem de seslerini kısma taktiği izliyor. Mammadli de benzer şekilde “kasten yaralama” iddiası tutuklandı.
Hakkında 9 yıl hapis cezası kararı verilen ve 1 Nisan’dan bu yana açlık grevinde olan muhalif lider Tofig Yagublu’nun 6 Mayıs’taki duruşmasında tutukluluğunun devamına karar verilmişti. Tofig Yagublu’nun son günlerde su bile içemez duruma geldiği biliniyor. 20 Mayıs’ta gerçekleşecek olan bir sonraki duruşmaya kadar Tofig Yagublu’nun sağ kalıp kalamayacağı belli değil. Yagublu’nun kamuoyunun gündeminde olmasından bile son derece rahatsız olan iktidar, gazeteci Ahmed Mammadli ve Ülviyye Ali’yi Yagublu’nun duruşmasını takip etmek üzere adliyeye gittikleri 6 Mayıs’ta gecenin ilerleyen saatlerinde gözaltına aldırdı.
Azerbaycan’da tutuklanmamış olan son bağımsız gazetecilerden olan Ülviyye Ali, akşam polis tarafından işkenceyle gözaltına alındı. Ülviyye Ali’nin evini arayan polis evdeki eşyalara ciddi zarar vererek eve 6000 Manat (136.237,74 TL) yerleştirdi. Bu para kaçakçılık delili olarak mahkemede gazetecinin aleyhinde kullanıldı. Azerbaycanda yaklaşık 2 yıldır devam eden medyaya yönelik baskılar kapsamında daha önce Abzas Media, Meydan TV ve Toplum TV gibi bağımsız medya kurumlarından gazeteciler de aynı bahaneyle tutuklanmıştı. Ülviyye Ali Azerbaycan’da birçok eylemi, hak ihlallerini belgeleyen önemli gazetecilerden birisiydi. Mahkeme Ülviyye Ali için 2 aylık tutuklu yargılanma kararı verdi.
Aynı gün bir başka solcu aktivist ve gazeteci Ahmet Mammadli de işkenceyle gözaltına alındı. Ahmet Mammadli yıllardır Azerbaycan’da önce öğrenci hareketi, sonrasında işçi çalışmalarıyla mücadele eden, D-18 partisinin genel başkanı olmuş muhalif isim. Yıllardır Azerbaycan’da yükselen baskıdan o da yurtdışı yasakları ve gözaltılarla payına düşeni almıştı. Ülkede herhangi bir ışık bırakmamaya yemin etmiş Aliyev rejimi Ahmet Mammadli’yi bu sefer ciddi bir suçla yargılama peşinde. Polis tarafından kanunsuz bir şekilde gözaltına alınan Mammadli ile ilgili “kasten yaralama” suçu ileri sürüldü. Mammadli’nin bir şahısı takside yaşadıkları sorun yüzünden karnından bıçakladığı iddia ediliyor. Ayrıca gözaltına alınan Ahmet Mammadli’ye telefon şifresini almak istedikleri için elektrikle işkence edildiği ve 3 gün boyunca kendisine yemek verilmediği avukatı ve ailesi tarafından ilan edildi.
Mahkemede Ahmet Mammadli için 4 aylık tutuklu yargılama kararı verildi. Bu uygulama Aliyev rejimi için bir çeşit psikolojik işkence. Aylar süren tutukluluk süresince mahkemeye çıkarılan muhaliflerin, mahkemeleri erteleniyor ve aylarca, hatta yıllarca iddianamesiz bir şekilde tutuklu bulunuyorlar.
Daha önce yine Ahmet Mammadli ile birlikte D-18 partisinin lider kadrolarından birisi olan Afiaddin Mammadov da “bıçaklı saldırıda bulunmak” iddiası ile tutuklanmıştı. O da aynı şekilde, 2023’ten bu yana süren uzun tutukluluk halinden sonra mahkeme kararıyla 8 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Aynı zamanda Ahmet Mammadli ve Afiaddin Mammadov’un birlikte kurduğu “İşçi Masası” sendikasının öncü üyeleri de Afiaddin Mammadovla birlikte 3’er yıllık hapis cezasına çarptırılmışlardı. İşçi Masası sendikası Azerbaycan’da motorsiklet kuryelerini örgütleyerek grevler yapmıştı. Bu olaydan sonra sendikanın üyesi işçiler uydurma bahanelerle gözaltına alınmışlardı. Karabağ savaşı sırasında da Azerbaycan yönetiminin, Ermeni halkını bölgeden sürmesine ve şovenist savaş politikalarına karşı çıktığı için Mammadov ve Mammadli kaçırılıp gözaltına alındıktan sonra hapse atılmıştı.
Afiaddin Mammadov
Aliyevlerin hanedan rejimine dönen Azerbaycan’da, iktidarda yalnızca şovenizm ve baskı ile yönetebiliyor. Yozlaşmışlığın had safhada olduğu yoksul ülkede muhalifler üzerindeki baskı özelikle 2020’deki Karabağ savaşından bu yana ciddi bir artış gösteriyor. Ülkede 350’den fazla siyasi tutsak bulunuyor. Son 2 yılda özellikle basına yönelik ciddi bir cadı avı yürüten rejim birçok bağımsız medya kurumuna operasyon düzenleyerek çok fazla gazeteciyi ve aktivisti tutukladı. Aynı zamanda yine savaştan sonra Erdoğan’la ilişkilerini güçlendiren Aliyev ülkeyi AKP’nin yandaş şirketleri için bir rant alanına da dönüştürmekte.
