- Kıbrıs Seçimleri: Erhürman Müdahalelere Rağmen Kazandı! - Ekim 20, 2025
- Kârlı Çıkan Kim? – GüneÅŸ Gümüş - Ekim 18, 2025
- Yunanistan Polisinden Filistin Eylemine Kanlı Saldırı - Ekim 8, 2025
Aris Velouchiotis, Nazilere ve Mussolini ordularına kök söktüren Yunanistan Halk KurtuluÅŸ Ordusu (ELAS)’ın efsanevi önderi, aynı zamanda ELAS’ın merkezi EAM liderlerinden birisi ve bütün bu silahlı direniÅŸi organize eden Yunanistan Komünist Partisi (KKE)’nin merkez komite üyesidir. Yunan işçileri ve köylüleri, Nazilere karşı o kadar amansız bir mücadele örgütlemiÅŸlerdir ki, Ä°kinci Dünya Savaşı sonrası Yunanistan’ın zaferin mimarı ELAS ve KKE liderliÄŸinde sosyalist bir yönetime geçmesi iÅŸten bile deÄŸildi.
ELAS’ın halk desteÄŸi ve askeri gücü o kadar muazzam boyutlardaydı ki Yunan gericilerinin bu güçle baÅŸ etmesi mümkün deÄŸildi. Ama tarih Yunanistan’da çok acı yazıldı. Hitleri’i yenilgiye uÄŸratan Stalin ve Churchill bloÄŸu, dünyayı aralarında nüfuz bölgelerine göre paylaÅŸmıştı ve buna göre Yunanistan, Ä°ngiliz nüfuz bölgesi olarak kabul edilmiÅŸti. Resmiyete Yalta’da geçen bu anlaÅŸma gereÄŸi Stalin, KKE’ye verdiÄŸi emirlerle iktidardan uzak durmasını istemiÅŸti. Bunun neticesinde Varkiza AnlaÅŸması gibi birçok yenilgici anlaÅŸmayla Yunanlı Andartelerin mücadelesi ihanete uÄŸradı. Çok benzer bir durumda olan ve aynı ihanet anlaÅŸmasıyla karşı karşıya olan Tito önderliÄŸindeki partizanlar ise Moskova’dan gelen emirleri dinlemeyecek ve ülkede yeni bir rejim inÅŸa etmeye koyulacaklardır. Tito da Stalin’in baÅŸ düşmanı mertebesine yükselecektir.
Yunanistan’da ise Andarte komutanları Tito’nun uyarıları ve ittifak çaÄŸrıları karşısında tereddüde düştüler, ama
son kertede parti disiplinine uyarak ihanet zehrini içmek zorunda kaldılar. Yunanistan kapitalistleri, monarÅŸistleri, Nazi iÅŸbirlikçisi faÅŸistler, Ä°ngilizlerin büyük desteÄŸiyle giderek toparlandılar ve komünistleri ezmeye koyuldular. Bunun anlamı Ä°kinci Dünya Savaşı sonrasında Yunanistan’ın iç savaÅŸ yaÅŸamasıydı. Stalin’in arkası kesilmeyen ihanetleri, moral bozukluÄŸu ve imkansızlıklara raÄŸmen ELAS 3 yıl boyunca direndi, 1949 savaşın son yılı olacaktı.
Bir dolu kahramanlığın yanı sıra en kötü ihanetleri yaÅŸayan Yunan Andarteleri ve önderleri Aris’in mücadelesi, yolumuza ışık tutuyor. AÅŸağıda Türkçeye çevirdiÄŸimiz mektup, Aris’in KKE Merkez Komitesi’ne yazmış olduÄŸu acı ve sitem dolu son çaÄŸrısıdır. Aris, ihanetin artık dayanılmaz olduÄŸu bir anda harekete geçmek istemiÅŸti, ama çok geçti. Şüpheli bir ÅŸekilde katledildi. O sırada partiden atılmıştı.
Aris Velouchiotis’ in KKE Merkez Komitesi’ne Son Mektubu
Değerli Yoldaşlar, bu notla ilginizi aşağıda belirttiğim noktalara çekmek istiyorum.
1. Yunan karşı devrimcileri ve İngiliz işgalcilerinin, bizim ve halkımızın çıkarlarına karşı olan Varkiza anlaşmasının, üzerine anlaşılması ve pazarlık edilmesi mümkün olmayan koşullarını dayatmak istedikleri konusunda ikna olduğunuza inanıyorum. Bunları benden iyi biliyorsunuz, tekrar sanmama gerek yok.
2. Önceleri Yunan karşı devriminin ve Yunanistan’ın Ä°ngiliz düşmanlarının perspektif ve isteklerini bilmek zordu, ÅŸimdi bunları görebileceÄŸinize inanıyorum. Onların amacı, politik yaÅŸamımızın istikrarlı geliÅŸimini saÄŸlamak ve sizin bu yöndeki çabalarınızı kabul etmek deÄŸil. Aksine, onlar, ellerinin altındaki bütün araçlarla koÅŸulların kendi avantajlarına olacağı bir iç savaÅŸ örgütlemek ve yürütmek için çalışıyorlar.
3. Yalta’ daki konferans ve anlaÅŸmada ÅŸu noktaya varıldı:Ä°ngilizlerin size bu ülkenin kaderini çizmenize izin vereceÄŸi
illüzyonuna kapılmamalısınız. Sovyetler BirliÄŸi, Dünya Devrimi için politika üretiyor ve bu nedenle, sizin de bildiÄŸiniz gibi, Yunanistan dramasına enerjik ÅŸekilde müdahale edemez. Bu durum Sırp, Bulgar ve hatta Rus politikaları için de geçerli. Sovyetler BirliÄŸi’nin insanlığın küçük bir parçası olan Yunanlıları kurtarması mümkün deÄŸil, ama bizi yavaÅŸ ve kesin olarak dünya devrimi politikalarıyla kesin zafere yöneltebilirler. Sosyalizmin dışında hiçbir şeyin tarafında olamazlar.
4. Biz -yani siz- sol ve sağ oportünizmle dolu olmayan doğru ve sürekli bir politikaların uygulanması yoluyla
Yugoslavya’dakine benzer bir durumu Yunanistan’da yaratabilirsiniz. Böyle bir durumu ülkemizde yaratmanın imkanları kesinlikle mevcut. Bunu göremeyen bir kimse, en hafifinden, Marksist anlayıştan yoksundur. Bu koÅŸullar gerçekleÅŸtiÄŸi takdirde Sovyetler BirliÄŸi daha aktif biçimde müdahale edebilecektir, ABD için de aynısı geçerli.
Gianni ve Zisis (Giannis Ioannidis, Zisis Zografos) tarafından açıkça ortaya konulduÄŸu gibi Rus yoldaÅŸlarımızın KKE’ ye Varkiza anlaÅŸmasını tamamlaması yönünde “açık bir müdahalesi” var. Ancak bu hiçbir şeyi deÄŸiÅŸtirmeyecek. 1943’ün başından beri süregelen oportünist taktik hatalar ve Atina Savaşı’ndaki kriminal ihmalkarlıktan sonra  kendilerine güvenlerini kaybettiler ve daha büyük felaketlerden kaçınmak için geri çekilmek zorunda kaldılar.
Böylelikle Varkiza AnlaÅŸmasına gelindi. Savaşı sürdürmenin olanakları konusundaki ELAS Genel Komutanlığı’nın görüşleri onlara açıklanmadı ve sonuç olarak Rus yoldaÅŸlar farklı bir politikanın hangi güce dayanacağını bilemediler.
5. Lübnan’a kadar EAM, yükselen bir geliÅŸim çizgisi izledi. Ondan sonra ise sürekli bir düşüş baÅŸladı. Atina Savaşı,
oradaki yenilgi ve daha çok da Varkiza Anlaşması sonrasında etkisini hızla kaybetmeye başladı. Referandum ve
seçimlere giden süreçte bölünmenin mümkün olduğunu öngörüyorum.
6. KKE ve onun EAM içinde yoğunlaşan güçleri halkın içinde suretini kaybetmiş durumda. Hatta yakın takipçileri ve kendi üyeleri açısından da bu geçerli. Rakamlara sahipsiniz, çok ciddi sayılarda ayrılma fark edeceksiniz. Bana göre, bu oran çok artacak.
7. Varkiza politikasının “gerekliliÄŸi” konusunda KKE ve EAM üye ve takipçileriyle halkın “aydınlatılması” rezalet bir ÅŸaka. KKE’nin hiçbir üyesi buna inanmıyor. Ne eÄŸitimi olabilir? Hangi sihirli manevra siyahı beyaz yapabilir? Geçerken sorular yaÄŸmur damlalarından çoktu: Bunu niye yaptınız? Nereye gidiyoruz? Neden bu kadar çok kan döktük? Neden üç yıl boyunca evlerimizi yaktılar? Neden savaÅŸ vermeden bizi teslim etmek istiyorsunuz? Åžimdi ne yapacağız? Bizim halk adaletimiz, kendi hükümetimiz nerede? SoruÅŸturmalar, saldırılar yürüten; toplantılarımızı, eylemlerimizi yasaklayan aptallarla – Ulusal Muhafızlarla ne yapabiliriz? Köylerimizde karşı devrim sesini yükselttiÄŸinde ve bizi açıktan ölümle tehdit ettiÄŸinde ne yapacağız? Kendimizi nasıl koruyacağız? Ulusal orduyla mı?
Binlerce düzmece gerekçeyle bizi yetersiz addeden komiteler ve bizi içine kabul etmeyen ordu nasıl ulusal ordu olabilir?
Bütün bunlar size karşı dönmüş bir fırtına olacak. Bölünmelere karşı elimden geleni yapmadım mı? Gitmeyi reddederek düşüncelerimi parti tarafından çözülmek üzerine açıkça ortaya koymadım mı? 200 gerilla alarak dağlara giderek savaş başlatmadım, değil mi?
8. Her yerde örgütümüz uyuÅŸma içinde. Karşı devrim başını kaldırdı. GeçiÅŸimiz coÅŸku ve içten duygular yaratıyor, kadınlar ortaya çıkıp “Yeni iÅŸgalcilerden alacağınız özgürlükte iyi ÅŸanslar” diyerek bizi kutluyor. ÇoÄŸu ÅŸehirleri terk etti. Silahlanmış karşı devrimci gruplar oluÅŸturma konusunda açık emir alan Euritania’dan EDES’ciler herkes
tarafından destekleniyor. Köylerdeki parti üyelerine kendimizi gösteremeyeceÄŸimizi söylemeliyiz. Sizin anlaÅŸmanıza uygun olacak ÅŸekilde gece yürüyecek, gündüz saklanacağız. Ama köylerdeki üyelerimiz köylülere “Bizim gerillalarımız açığa çıkacak. Yakında sokaklara döküleceÄŸiz. Aris burada, korkmanıza gerek yok. Yunan karşı devrimcileri ve Ä°ngiliz iÅŸgalcilerini yeneceÄŸiz.” diyecekler.
9. Bunların hiçbirini görmüyorsunuz. Halk kitlelerinden izole durumdasınız, onların nabzını tutamıyorsunuz. Uyanın. Bu ileri aÅŸama bile çok geç deÄŸil, ama yakında öyle olacak. Sonrasında biz, kitlesel kurbanlar vermek, büyük fedakarlıklar yapmak zorunda kalacağız. Karşı devrimin kalıcı olarak zemin bulmasına izin vermeyin. “Ulusal Muhafızlar”ın gerçekten ulusal bir ordu olduÄŸu yönündeki ilüzyonunuzu bırakın. Halkın, kendilerine saldıran “Bourantades”i “halkın evlatları” olarak görmesine izin vermeyin. Ulusal Muhafızların eski Ulusal Muhafızların
rolünü oynamasına ve kendilerini her yerde dayatmalarına izin verme suçunu işlemeyin.
10. Kendinizi saklanacak silahların daha sonra kullanılabileceği fikriyle kandırmayın. Hayır! Ulusal Muhafızlar
kısa sürede en azından onların bir kısmını bulacak ve bize karşı kullanacaktır. Ãœlkeye en azından biraz gerilla, en azından bir grup gönderin. Onları ELAS’ın devamı olarak nitelemeyin, bu bilgiyi gizli tutun. EÄŸer benim önderliÄŸimi istemezseniz, baÅŸkasını bulun. Erteleme suçunu iÅŸlemeyin, hemen harekete geçin.
11. Epirus bürosuna ve oradan yurtdışına doÄŸru yolculuÄŸa devam ediyorum. Daha önce açıkladığım sebeplerle gecikmeyle seyahat ediyoruz BahsettiÄŸim nedenlerden dolayı Epirus’taki büroya ulaÅŸmadan önce yazılı cevap ve
özel bir toplantı yapmayı bekliyorum. O zamana kadar sizden olgunca düşünmenizi bekliyoruz.
Yolunuzda,
24.03.1945
Çeviri: Marksist Bakış
