Latest posts by Sosyalist Gündem (see all)
Soçi’de Putin ve RTE arasındaki görüşmelerde Suriye ve Kürtlerin geleceÄŸi konusunda önemli kararlar alındı.
Buna göre Türkiye’nin askeri hakimiyeti Tel Abyad ve Serakaniye (Resulayn) arasındaki 120 km’lik uzunluk ve 30km’lik derinlikle sınırlandırıldı. Bu iki ilçe de TSK kontrolünde kalmış oldu. Hatırlanacağı üzere Serakaniye’de YPG ÅŸiddetli bir ÅŸehir savaşı ile direniÅŸ gösteriyordu ki ABD araya girerek ateÅŸkes saÄŸlanmış ve YPG birlikleri ÅŸehri boÅŸaltmıştı.
Tel Abyad-Serakaniye hattının doğusu ve batısı ise Rusya ve Suriye devletinin kontrolüne bırakıldı. Yani Kobani ve kuzeydoğu sınırına doğru sıralanan Dirbasiyeh, Amude, Kamışlı, Kahtaniye ve Yarubiye gibi merkezlere yönelik herhangi bir işgal girişimi söz konusu olamayacak. Diğer taraftan YPG birlikleri bu bölgelerde sınırın 30km güneyine sürülecek. TSK ve Rusya birlikleri sınırın 10 km içerisine kadar birlikte devriye gezecek. 230 bin nüfuslu çok kültürlü Kamışlı şehri bu devriyelerden muaf tutulacak.
Anlaşmanın Yorumlanması
1- RTE’nin tüm sınır boyunca 30km derinliÄŸinde kalıcı bölge kurma hayallerinin suya düştüğü bu mutabakatla tescillendi. 2 milyon Suriyeli mültecinin yerleÅŸtirileceÄŸi TOKÄ°’li kurtarılmış bölge planları bozuldu. Meydanı boÅŸ bulması durumunda TSK ve ÖSO’nun Rakka ve petrol bölgelerine kadar uzanması bile masadaydı. Sonuca baktığımızda ABD ve Rusya’nın YPG mazeretini bir ÅŸekilde devre dışı bırakarak AKP’nin Osmanlı hırslarını gemlemiÅŸ olduÄŸu görülüyor.
2- Suriye devletinin egemenlik alanlarında kontrolünün artması neticesinde İdlib başta olmak üzere Afrin, Fırat Kalkanı ve Tel Abyad-Serakeniye hattının da öyle ya da böyle Suriye devletine devredilmesinin önü açıldı. Rusya planları adım adım işledi.
3- EÄŸer bu anlaÅŸma yürürlüğe girerse YPG birlikleri sınırdan 30km güneye sürülecek. Bu arada Kobani ve Afrin’in yanısıra Cezire kantonunun büyük bölümü de YPG’nin elinden çıkmış olacak. Bunun anlamı da Rojava’dan geriye bir ÅŸey kalmaması demek. Esad ordusuna geçecek  şehirlerdeki özerk organların askeri gücü olmadan iÅŸlevsel olması mümkün olmayacaktır.  Sınırdan 30km güneyde Haseke ÅŸehir merkezi dışında çöller ve petrol bölgeleri bulunuyor. ABD yönetiminden de “petrol bölgelerini YPG ile elimizde tutabiliriz” ÅŸeklinde açıklamalar geliyor.
4- Peki Rusya, YPG’yi savaÅŸ vermeden Kobani ve Kamışlı hattından çıkmaya razı edebilecek mi? ABD Suriye Özel Temsilcisi James Jeffry, Soçi mutabakatı için “Kürtleri bu bölgeden çıkarmayı baÅŸarmaları mümkün deÄŸil” diye bir çıkış yaptı bile. Gelgelelim ABD kuzey Suriye’yi ve YPG’yi tamamen terk ettiÄŸine göre YPG’nin ne kadar direnme ÅŸansı olabilir? Putin YPG’ye “biz olmasak TSK zaten Kobani’ye girecekti” diyecektir. Yani “sizi ABD sattı biz kurtardık, durumu kabullenin” sopalı uyarısı gelecektir.
5- Esad birliklerinin Türkiye sınırına yeniden dönüşü iç savaÅŸ içinde bir dönüm noktası olacak. Oyun kurucu Rusya iÅŸin zor kısmını halletti, yani ABD’nin Suriye’den çıkmasıyla Putin geri kalan meseleleri daha kolay halledecektir. Sırada Ä°dlib var ki zaten Putin- RTE görüşmesi sırasında Esad’ın Ä°dlib’deki askeri birlikleri ziyaret etmesi ve adeta finali Ä°dlib olarak göstermesi Ä°dlib operasyonu konusunda bir sinyaldi. RTE’nin pazarlıklarda Ä°dlib konusunda Putin’e boyun eÄŸdiÄŸini söyleyebiliriz.
6- Ä°dlib dışında Suriye’nin ÅŸiddetle ihtiyaç duyduÄŸu petrol havzalarını YPG’den devralması meselesi var. ABD petrollere sahip çıkabileceÄŸi mesajları veriyor, ama YPG’nin Esad ve Putin ile anlaÅŸmak zorunda olduÄŸu gerçeÄŸi var. DiÄŸer ihtimal olarak geriye ABD’nin çöllerdeki petrol jandarmalığına soyunmak kalıyor ki bu da büyük bir mana kaybı olacaktır ve bu konuda da ABD’ye güven olmayacaktır.
7- RTE belki Osmanlı hayallerini gerçekleÅŸtiremedi, ama Rojava’daki Kürt özerkliÄŸini sonlandırmayı baÅŸardı. Belki mezhep takıntısının olduÄŸu Esad’ın zaferini kolaylaÅŸtırdı, ama içeride satabileceÄŸi bir hikayesi oldu, ne kadar buruk olsa da…
