İran’da Öğretmenlerin Kitlesel Grevli Mücadelesi
İşçi Sınıfını Örgütleme Eylem Komitesi etrafında örgütlenen İran’daki öğretmenler greve gitti ve son birkaç aydır hükümetin öğretmenlerin maaşlarını insanca yaşamayayetecek bir seviyeye çekmesini ve iş güvencesi sağlamasını talep ederek protesto gösterileri düzenledi.
29 ilde 114 ilde geçici sözleşmelere ve asgari ücretin altında kalan maaşlara karşı protesto mitingleri düzenleyen öğretmenler, son yılların en önemli sınıf eylemlerinden birisine imza attı. Haziran ayında kimya endüstrisinde ortaya çıkan büyük grev dalgasından bu yana emekçiler yeniden sokağa çıkmış oldu.
Öğretmenlerin yarattığı kitle hareketi, rejimle derin çelişkiler içeriyor. Eğitimin metalaşması,eğitime erişimde çocukların eşitsizliğinin derinleşmesi, okulu bırakanların sayısının artması, ders kitaplarının içeriği, kalabalık sınıflar ve eğitim kalitesinin düşmesi gibi pek çok başlık da mücadelenin ana başlıkları arasında yer alıyor. ” Ücretsiz eğitim” hakkını ve İranlı emekçilerin düşen yaşam standarları da ana vurgular arasında.
Öğretmenler Kapitalist Mollalara Karşı
Bu yılki öğretmen protestoları, işçi sınıfının 2022 ‘kemer sıkma’ bütçesine en önemli tepkisi olarak değerlendirilmeli. Geçtiğimiz haftalarda yaşanan sokak protestoları, son dönemde genel grev dalgalarına dönüştü. Bu gelişme hem protestoların niteliğindeki değişime hem de öğretmenlerin Meclis’in yıpratıcı ‘Sıralama Planı’na karşı sabırlarını yitirdiklerine işaret ediyor.Bundan önce öğretmenler en son 2018 yılında genel greve gitmişti. Bu dönemde her biri iki gün süren üç grev düzenlendi. 2021’deki genel grevi 2018’deki genel grevle karşılaştırdığımızda birkaç önemli nokta ortaya çıkıyor:
- 2018’deki grevlerde, örneğin daha yapısal taleplerle ‘ücretsiz eğitim’ veya ‘öğretmenlerin enformelliğin kaldırılması’ gibi çeşitli talepler dile getirilse de, Koordinasyon Kurulu’ndaki temsilcilerin konumu daha kırılgandı. Çünkü devlete göre bu tür talepleri yerine getirmek bile mümkün değildi. Ancak, maaş artışlarını içeren ‘Sıralama Planı’na yönelik acil talep, öğretmenlerin müzakere pozisyonunu güçlendirdi. Bu yeni protestolar artan maaşların altını çizerken, radikal öğretmenlerin sunduğu ‘ücretsiz eğitim’, ‘enformel öğretmenlerin statüsü’ ve ‘anadilde eğitim hakkı’ gibi temel sınıfsal ve demokratik talepleri de vurguladılar.
- Hem 2018 hem de 2021’deki genel grev dalgaları kontrollü bir şekilde iki gün boyunca organize edildi. Ancak 2021’deki grevler hem sayısal olarak arttı hem de ardışık bir gelişme gösterdi. Örneğin, 2018’deki iki ayda bir yapılan grevler, 2021’de ortalama olarak iki haftada bir yapılan grevlere dönüştü.
- 2018 ve 2021’deki genel protestoların haritasını karşılaştırdığımızda sadece niceliksel artışlar değil, Kürdistan ve Fars illeri gibi daha önce protestolara katılmayan ancak yeni yoğun protesto noktalarına dönüşen şehirler de görüyoruz.