Çeviri| Kemer Sıkma Politikası Tarihi Yaktı: Boş İtfaiye Musluklarıyla Yanan Brezilya Müzesi
Büyük çaplı kemer sıkma politikaları neticesinde Brezilya’nın en büyük müzesi yanıp kül oldu. Bu, tarihle ilgilenen herkesin, özellikle de Rio de Janeiro işçi sınıfının büyük bir kaybı.
Brezilya’nın en büyük ve tarihi müzesi dün gece çıkan yangında içindeki on binlerce eserle birlikte kül oldu. Brezilya Ulusal Müzesi tam 200 yıllıktı ve 20 milyon tarihi esere ev sahipliği yapmaktaydı. Brezilya’da bulunan en eski insan fosili olan “Luzia” adlı 12 bin yıllık bir insanın kalıntıları gibi tarihi eserler içeriyordu. Ayrıca Latin Amerika’nın en yaygın yerli edebiyat ve sanat koleksiyonlarından birine ev sahipliği yapıyordu. Bu parçaların kaçının alevlerden kurtulduğu belli değil ancak çoğunun yok olduğu aşikar.
Yangını söndürmek saatler aldı. Neden? Çünkü müzenin yakınındaki yangın musluklarında su yoktu. Biraz daha uzaktaki yangın musluklarında da su yoktu. Rio’nun itfaiye şefi Albay Roberto Robaday, “En yakın iki yangın musluğunun da kaynağı yoktu” dedi. Yangını söndürmek için yakınlardaki bir gölden kamyonlarla su taşındı.
Müzenin kendisi, hükümetin devasa kesintileri ve kemer sıkma önlemleri yüzünden zaten bir bakıma bakımsızlık kurbanı olmuştu. Sadece birkaç ay önce, işçilere maaşlarını ödeyecek bütçesi olmadığı için müze kapılarını kapatmıştı. Yangın güvenliği için ise çok daha az önlem alınmıştı.
Brezilya Real’i bazında Ulusal Müze’ye ayrılan bütçenin 2013-2018 yılları arasındaki değişimi
Bu sabah ülke kalbi kırık uyandı. Bu kalp kırgınlığı özellikle de Rio sakinlerine aitti. Müze haftada bir gün ücretsizdi. Bu da Brezilya’nın emekçi sınıflarının zengin kültür eserleriyle buluşmasını sağlıyordu. Bu hizmetin kaybı, Brezilya’da 12 milyon işsiz olan büyük bir işsizlik krizinin tam da ortasına denk geldi. Cumhurbaşkanlığı koltuğuna yumuşak bir darbe ile getirilen Cumhurbaşkanı Michel Temer, en zengin Brezilyalılar için kâr sağlarken en büyük kemer sıkma politikalarını yoksul halk üstünde uyguluyor.
Bir lise öğrencisi olan Victoria Barros şunları yazdı: “Rio’nun fakir nüfusunun en erişilebilir müzesi alevler içinde. Devlet okullarından yapılan saha gezileri sebebiyle birçok çocuk için tarihi görmek uğruna var olan tek imkan da. Benim gibi favelalarda* oturan bir çocuğun müzeleri görmek gibi bir şansı pek de yok. Şehirde gezinmek uzun zaman alıyor ve pahalı. Diğer müzeler de çok pahalı. Ben ve benim gibi çocuklar için o kapılardan geçmek gerçek bir zevkti. Bugün artık milyonlarca çocuk geçmişin büyüsüyle geleceği hayal etme fırsatını bulamayacak. Ve bütün bunlar, mevcut hükümet yargıçlara, savcılara ve dış borçlanmaya para akıtırken eğitimi ve tarihi silmesi yüzünden gerçekleşiyor.”
Sadece iki ay içinde, Brezilya Yüksek Mahkemesi yargıçları müze için ayrılan yıllık bütçeden daha fazlasını kazanıyor. Her on bir saniyede Brezilya, müzenin bütçesine denk miktarda dış borç ödüyor.
Rio’nun favelalarından birinde oturan ve Movimento Revolucionario de Trabalhadores’in bir üyesi olan Isabela Santos, “Bütün gün buna ağladım. Bu müze hayatımdaki birçok anın çok önemli bir parçasıydı. Pahalı yerlere gidemediğim için yalnızca oraya gidebiliyordum ama şimdi yangından geriye duvarlarının bile kalıp kalmadığından emin değilim. Yeğenlerim o mumyaları, kelebekleri, orada sevdiğim, hayal gücümü genişleten ve beni farklı kültürlerle tanıştıran her şeyi hiçbir zaman göremeyecekler. Bu gerçekten yıkıcı bir şey” dedi.
Pazartesi günü yangının ve kemer sıkma politikalarının sebep olduğu şeyleri protesto etmek isteyen vatandaşlara polis göz yaşartıcı ve biber gazı ile karşılık verdi.
Esquerda Diario’nun muhabiri Jean Ilg şöyle yazıyor: “Darbe hükümeti Brezilya’nın tamamen bağımlı bir yarı-sömürge olmaya dönmesini istiyor. Bu yüzden petrolümüzü yabancı kapitalistlere teslim etmemizi, bilim ve eğitim bütçesini kesmemizi ve halkımızın yaptığı tarihi gömmemizi istiyorlar. Sınırsız dış kaynak kullanımı ve çalışma yasalarının esnekleştirilmesi ile çalışan insanlar için köleliğin geri dönüşünü istiyorlar. Bu politik bağlamda kültürümüzü ve tarihimizi küle çevirmelerine şahit oluyoruz.”
Müzeye verilen hasar telafi edilemez. Şimdi yapabileceğimiz tek şey suçluyu suçlamaktır: Darbe hükümeti ve onların bakanları. Artık tek yapabileceğimiz, kemer sıkma karşı eğitim ve tarihimiz için mücadele etmektir. ”
*Favela: Brezilya’nın en yoksul varoş mahallelerine verilen isim.
Çeviri: Bahar İmla
