İspanya’da Erken Seçim: Belirsizlik Sürüyor
Dün İspanya’da aralık ayından bu yana hükümetin kurulamaması üzerine erken seçim gerçekleştirildi.Sağcı Halk Partisi (PP) sandalye sayısını 123’ten 137’ye yükseltti ve %33 oy aldı.Sosyal Demokrat İşçi Partisi PSOE, oyların %22.6’sını alarak 90 sandalyeden 85’e geriledi. Podemos (Yapabiliriz), eski Komünist Parti üyelerini de içeren bir sol ittifak olan Unidos Podemos (Birlikte Yapabiliriz) Birleşik Sol ile seçime girmesine rağmen sadece 2 sandalye arttırarak 71 sandalyeye ulaştı.Birleşik Sol’un oyu 3.68 olarak hesapanırken Podemos’un toplam oy oranı %21’de kaldı. Podemos’un sağ versiyonu olan Ciudadanos (Vatandaşlar) partisi ise 8 sandalye daha kaybederek 32 sandalyeye geriledi ve dördüncü parti olma pozisyonunu korudu.Katalan bölge partileri toplamda 17 vekil alarak sandalye sayısını korudu. Bask partilerinin 2 olan sandalye sayısında değişiklik yaşanmadı.
İspanya’da burjuva siyaseti belirsizlik içinde. Çünkü Aralık ayında yapılan seçim sonucuna göre hiçbir parti tek başına hükümet kurma yeter sayısı olan 176 sandalyeye erişmemişti. Erken genel seçimlerin sonucu dengelerde küçük değişiklikler dışında farklı bir tablo ortaya çıkarmadı.
Ne oluyor?
Aralık ayında İspanya’da yapılan seçim, ekonomik krizin içinden çıkan popüler hareket olan kemer sıkma politikaları karşıtı Öfkeliler Hareketi, PODEMOS’u bir anda yükseltmişti. İlk girdiği seçimde 5.2 milyon seçmenin oyunu almayı başarmıştı. Sıradan bir sosyal demokrat olmaktan öte olmayan Podemos Syriza ile aynı dönemde yükselmiş ve birlikte anılmıştı. Syriza’nın AB emperyalizmine ve neoliberalizme tam teslimiyeti Syriza’nın halelerini çok çabuk dağıttı. Podemos ise henüz istikrarlı bir hükümeti dahi kuramazken Syriza ile paylaşması kaçınılmaz ortak kaderi ağır çekimde yaşıyor. Üstelik AB’nin İngiltere’nin AB’nin Brexit ile ayrılmasının ardından gelen şok dalgasının içinde.
İspanya’da Aralık ayında yapılan seçimler muhafazakar sağcı parti Halk Partisi’nin iktidarına son vermişti. Ayrıca bu seçimle 1980’lerden beri devam eden iki partili sistemin sonuna gelinmiş oldu.Syriza’nın İspanya versiyonu olarak değerlendirilen Podemos (Yapabiliriz) ve Podemos’un sağcı versiyonu olarak görülen Ciudadanos (Vatandaşlar) İspanya’daki iki partili sistemi bitiren partiler oldular.Ancak bu partilerin bir hükümet kurması imkansızdı. Çünkü Aralık ayı seçim sonuçlarına göre iktidardaki muhafazakar Halk Partisi (PP) yüzde 28,7 oyla birinci çıktı. Meclise 121 vekil gönderen PP, büyük oy kaybına uğradı ve tek başına iktidarı kaybetti. PP’nin muhtemel iktidar ortağı olabilecek olan Ciudadanos’un 45 milletvekili de eklense elde edilen toplan hükümet kurmak için gerekli olan 176 sandalyeye yetmiyordu. Hükümetin kurulamaması üzerine dün İspanya’da erken genel seçim gerçekleştirildi.
Erken Seçim
Kriz sonrası ciddi bir destek kaybına uğrayan sağcı PP, Podemos gibi niteliksiz hareketlerin başarısızlığı ile ilk sıradaki yerini korumaya, hatta sandalye sayısını arttırmaya devam ediyor. Üstelik Podemos, sol birlik adı verilenPP, merkez sağ Ciudadanos’a hükümet kurma çağrısı yaptı.
Seçim kampanyası boyunca “sol” söylemlerini yumuşatan Podemos’un vasatlık üzerine kurulu popülerliğini uzun süre koruması imkansız.Çünkü İspanya AB’nin en kırılgan ekonomilerinden birisi. İşsizlik %21’e dayanmış durumda. AB’nin dağılma ve kriz gündemi İspanya halkını çözüm odaklı hareket etmeye zorlayacaktır. Solun umut vermeyen hali ise kaçınılmaz olarak sağ alternatifleri yükseltecektir.