(01.07.09)

Büyük tarihsel olaylar, sanatçılara tarihe geçecek ürünler yaratmalarında ilham kaynağı olurlar. Toplumsal mücadelelerin toplumları sarstığı dönemler mücadeleden yana şairlere, edebiyatçılara işlenmeyi bekleyen benzersiz malzemeler sunar. Böyle dönemler devrimci sanat ve kültür alanında taşıdığı canlılığın yanı sıra eşsiz yapıtlara da evsahipliği yapar. İşte Kuzey-Güney savaşı ve devamında Amerikan işçi sınıfı mücadelesinin yükselmesiyle 1 Mayıs’lara, 8 Mart’lara ilham veren dönem, sadece dünya işçi sınıfı mücadelelerine değil, devrimci sanata da ilham kaynağı olmuştur. Howard Fast’ler, Jack London’lar bu dönemin evlatlarıdır. John Steinbeck’ler, Ernest Hemingway’ler ise 20. yüzyıl Amerikan muhalif edebiyatının temsilcileri olmuşlardır. McCarthy tarafından düzenin sosyalist muhaliflerine karşı başlatılan cadı avı ile yaratılan düşmanca atmosferin ve işçi sınıfı hareketinin gerilemesinin bir ürünü olarak Amerikan muhalif edebiyatının yıldızı da sönmüştür. Sonraki dönemde yukarıda bahsi geçen yazarların parlaklığında bir ismi bulmak ne yazık ki zordur.
John Steinbeck’in Bitmeyen Kavga romanı da, bu dönem içerisinde yazılmış, dünya muhalif edebiyatına damgasını vuran önemli eserlerden birisidir. Steinbeck, bu romanında 1930’lu yılların Amerika’sında, elma bahçelerinde çok ağır koşullarda çalışan mevsimlik işçileri ve onlar arasında örgütlenen bir grevi anlatmaktadır. İki devrimcinin işçiler arasına karışarak tabandan örgütlemeye çalıştıkları grev, okura işçi bilincinin ne denli gelişmeye açık olduğu, kendi gerçeklikleri onlara fark ettirildikleri takdirde işçilerin bitmeyen kavgalarına nasıl sahip çıktıklarını yalın diliyle, realist bir anlayışla vermekte. Kapitalizmin getirisi zulmün, açlığın ve işçilerin hayatları üzerinde oynadığı kirli oyunların, bitmek bilmez kar hırslarının tüm çıplaklığıyla gözler önüne serilerek mahkûm edildiği roman, devrimci mücadelede Kaliforniya meyve bahçelerinde çalışan işçiler üzerinden uzlaşmazlığın, devrimci kararlılığın ve gözüpekliğin önemine vurgu yapıyor. Steinbeck, kapitalist sistem sürdükçe kavganın bitmeyeceği ve mücadele bayrağının elden ele taşınacağı mesajını güçlü bir şekilde okuruna iletmekte. Bu çerçevede de genç nesillere mücadele umut ve azmi aşılayan bir eser olarak değerini korumakta